Me ardhjen e vjeshtës, vëmendja ndaj viruseve të rrugëve të frymëmarrjes rritet sërish. Çfarë na pret këtë vit? Si të dallojmë simptomat e gripit dhe cilat strategji parandalimi duhet të ndjekim?

Profesor Fabrizio Pregliasco, virolog në Universitetin e Milanit dhe Drejtor Shëndetësor i I.R.C.C.S. Galeazzi, shpjegon se pas dy sezoneve rekord, edhe këtë vit pritet një qarkullim i lartë i viruseve të gripit dhe "fisnikëve" të tyre si rhinovirus, SARS-CoV-2 dhe virusi respirator sinicial (RSV).

Të dhënat nga hemisfera jugore, sidomos nga Australia, tregojnë rritje të rasteve. Në Itali pritet një sezon me incidencë të lartë, me rreth 16 milionë persona potencialisht të prekur. Fillimi i rasteve pritet nga mesi i tetorit dhe kulmi në dimër. Faktorët klimatikë, si temperaturat e ulëta, mund të favorizojnë përhapjen e gripit, ndërsa ndryshimet e shpeshta të temperaturës mund të favorizojnë viruset "fisnike", më të lehta, por që gjithsesi shkaktojnë epidemie.

Si ta dalloni gripin?
Gripi i vërtetë njihet nga tre shenja kryesore: fillim i papritur i temperaturës së lartë, të paktën një simptomë e rrugëve të frymëmarrjes (si kollë apo dhimbje fyti) dhe një simptomë sistemike (dhimbje muskulore, lodhje e përgjithshme). Simptomat janë më të qarta tek të rriturit, ndërsa tek fëmijët dhe të moshuarit temperatura mund të mungojë.

Viruse të tjera mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme, por më të lehta dhe më të gjata në kohë, si p.sh. zëri i humbur ose kolla e thatë që zgjat ditë të tëra. Një alarm për tu vëzhguar është temperatura e lartë që zgjat disa ditë, pasi mund të tregojë një infeksion bakterial të shoqëruar.

Gripi dhe COVID-19
COVID-19 e ka bërë më të vështirë dallimin e simptomave të gripit, pasi mund të shfaqet pa simptoma, me forma të lehta ose të ngjashme me gripin klasik. Tek personat me imunitet të dobët rekomandohet përdorimi i tamponit, i dobishëm për identifikimin e varianteve të reja.

Roli i vaksinimit
Vaksina kundër gripit është e rëndësishme jo vetëm për mbi 60-vjeçarët, por edhe për të rriturit me faktorë rreziku dhe profesionistët që rrezikojnë infeksionin. Vaksina nuk garanton mungesën e simptomave, por ul intensitetin e sëmundjes dhe rrezikun e komplikacioneve. Tek fëmijët, ekziston vaksina e gjallë e dobësuar që jepet si spraj nazal. Koha ideale për vaksinim është nga tetori deri në mes të nëntorit.

Për personat me rrezik, mund të përdoren vaksina të përforcuara kundër gripit dhe, po ashtu, vaksina kundër pneumokokut për parandalimin e pneumonive dhe komplikacioneve të tjera respiratore. Vaksinat kundër gripit dhe COVID-19 mund të kryhen në të njëjtën vizitë, pasi injektohen në dy pika të ndryshme të trupit.

Menaxhimi i simptomave
Për simptomat klasike, mund të përdoren barna, për të lehtësuar shqetësimet pa eliminuar plotësisht simptomat. Produktet mund të jenë me një ose më shumë përbërës aktivë, si anti-inflamatorë të kombinuar me dekonjestionues nazal, sipas rrjedhës së sëmundjes. Konsultimi me farmacistin ndihmon në zgjedhjen e produktit më të përshtatshëm. Gjithmonë duhet të lexoni fletën shoqëruese, të ndiqni dozimin dhe të keni kujdes nëse merrni barna të tjera për sëmundje kronike.

Në rast të përkeqësimit ose simptomave të vazhdueshme, gjithmonë konsultohuni me mjekun. Mbajtja e një komunikimi të mirë me farmacistin dhe mjekun ndihmon edhe për të shmangur përdorimin e antibiotikëve kur nuk janë të nevojshëm.

Parandalimi ditor
Parandalimi mbetet i rëndësishëm: larja e duarve, ajrosja e ambienteve të mbyllura, shmangia e kontaktit me persona simptomatikë dhe përdorimi i maskës në vende të mbipopulluara ose kur ka simptoma janë veprime të thjeshta, por efektive. Një stil jete i shëndetshëm ushqim i ekuilibruar, aktivitet fizik dhe pushim i mjaftueshëm – ndihmon në forcimin e sistemit imunitar dhe ul rrezikun e komplikacioneve.