Në një kohë ku dashuria shpesh përfytyrohet si zjarr që digjet, si pasion i fortë dhe si ndjesi që trazon, filozofia e lashtë na ofron një kuptim më të thellë e më të qetë të saj: dashuria si formë njohjeje. Për Platoni, dashuria nuk ishte thjesht dëshirë trupore apo mallkim romantik, por një udhëtim shpirtëror drejt së bukurës dhe së vërtetës. Ai besonte se përmes dashurisë, njeriu arrin të njohë vetveten dhe botën në një dritë më të pastër. Dashuria, pra, nuk është flakë që djeg, por dritë që ndriçon.
Dashuria si pasqyrë e shpirtit
Kur duam dikë në mënyrë të vërtetë, ne nuk shohim vetëm pamjen apo emocionin e çastit; ne njohim thelbin, shpirtin, mënyrën si tjetri sheh botën. Dashuria e tillë nuk është thjesht ndjenjë, por një formë njohjeje të thellë – një komunikim që ndodh përtej fjalëve. Të duash do të thotë të njohësh tjetrin jo si objekt dëshire, por si subjekt, si qenie me dritë, brishtësi dhe mister.
Siguria emocionale përkundrejt adrenalinës
Në psikologjinë bashkëkohore, dashuria e qëndrueshme nuk lidhet me adrenalinën e fillimit, por me sigurinë emocionale që ajo ofron. Marrëdhëniet e pjekura nuk janë për t’u ndezur, por për t’u mbajtur gjallë në dritë të butë. Dashuria që qetëson, që mbështet dhe që i jep hapësirë tjetrit për të qenë vetvetja, është ajo që zgjat. Pasioni mund të digjet, por praninë e vërtetë nuk e shuan koha.
Dashuria si prani
Ndoshta dashuria e vërtetë nuk është ndjenjë që të trazon, por prani që të qetëson. Ajo nuk të bën të humbësh veten, por të të rikthejë tek vetja me më shumë mirëkuptim e butësi. Është ajo ndjenjë e thellë e sigurimit se nuk je më vetëm në këtë udhëtim të përkohshëm që quajmë jetë.
Dashuria e tillë nuk kërkon të pushtojë, por të kuptojë; nuk kërkon të mbajë, por të lejojë; nuk kërkon të zotërojë, por të bashkëjetojë. Ajo është njohje – jo vetëm e tjetrit, por edhe e vetes përmes tjetrit. Sepse në fund, të duash do të thotë të njohësh, e të njohësh me zemër është mënyra më e lartë për të dashur.
Photo by Ahmed Aqtai: https://www.pexels.com/photo/red-rose-63576/
