
Nga Kristina Hasa
Nuk di nëse e keni vënë re edhe ju, por në aeroport s’ka më lot. Ka veç njerëz që ecin me valixhe të vogla që rrotullohen lehtë e telefona në dorë, duke postuar madje në Instagram me një emoji avion. Dikur ikja ishte ngjarje, tani duket se është rutinë. Një lloj shprese mekanike që përsëritet çdo të hënë me një fluturim drejt Gjermanisë.
As përqafime që zgjasin, as nënat që mbeten me lot në sy tek shohin bijtë e tyre të largohen. Tani njerëzit ikin si të shkojnë për një seminar.
Kur isha më e vogël, ikja kishte romantizmin e vet “do iki, do bëj, do bëhem”. Tani s’ka më as rebelim, as ëndërr. Në vitet ’90, kush ikte, ikte për të shpëtuar. Ishte akt guximi.
Sot, është pjesë e “planit normal të jetës”: mbaro universitetin, gjej një punë, nëse jo apliko për azil ose kontrata pune në Gjermani. Ikën. Por, kur ikja bëhet refleks, ajo humbet kuptimin.
Ne nuk e kemi më ëndrrën naive se Perëndimi është parajsë. E kemi parë realitetin përmes kushërinjve në Londër. Ata s’janë më të lumtur, s’e kanë as më të lehtë.
Nga ana tjetër, këtu nuk ka as ndonjë arsye të fortë për të qëndruar: rrogat janë të njëjtat, qiratë rriten, politika është po ajo që s’të përfaqëson, dhe çdo ditë ndjen se po jeton “përkohësisht”.
Pra po, ikja s’është më ëndërr, por as qëndrimi s’është më zgjedhje.
Çuditërisht, edhe ata që rrinë nuk janë më “ata që besojnë”. Janë ata që s’dinë ç’të bëjnë.
Njerëzit nuk po qëndrojnë se duan, po sepse janë mbërthyer diku mes “s’kam ku shkoj” dhe “ndoshta s’është aq keq”.
Brezi im është ai që nuk beson më as te “Perëndimi shpëtimtar”, as te “Shqipëria që bëhet”. Jemi rritur mes dy iluzioneve: një vend që premtuan se do ndryshonte, dhe një botë që menduam se do na priste. Asnjëra nuk doli si në reklama.
Ata që mbeten nuk janë “patriotë”, siç i do propaganda, as “dështakë”. Janë njerëz që e duan përditshmërinë e tyre, që kanë prindërit këtu, që duan shëtitjen e pasdites në lagjen e vet.
Por shpesh s’e dinë as vetë pse qëndrojnë. Sepse këtu çdo gjë qëndron nën një “deri kur”: “deri kur të gjej diçka më të mirë”, “deri kur të martohem”, “deri kur të më dalë viza”. Qëndrimi, në vetvete, është bërë një pritje.
Ndoshta kjo është drama e heshtur e brezit tonë, jo tragjike si ajo e brezit të prindërve që ikën me anije, por më e thellë në boshllëkun e saj.
Nuk duam më të ikim, por as s’dimë pse duam të rrimë.
Ndoshta jemi brezi i parë që s’e ka luksin e ëndrrës as të asaj që ikën, as të asaj që rri.
