Në botën moderne, udhëtimet nuk bëhen vetëm për relaks, argëtim apo kulturë. Ekziston edhe një formë tjetër udhëtimi, më e thellë dhe shpesh e tronditshme, e quajtur “turizmi i errët”. Ky term përdoret për të përshkruar vizitat në vende që janë të lidhura me tragjedi, fatkeqësi natyrore, luftëra apo ngjarje historike që kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në kujtesën njerëzore.
Turistët që zgjedhin këtë lloj udhëtimi vizitojnë kampe përqendrimi, varreza masive, burgje të braktisura, fusha betejash apo vende të katastrofave natyrore. Auschwitz në Poloni, Çernobili në Ukrainë, Ground Zero në Nju Jork apo Hiroshima në Japoni janë ndër destinacionet më të njohura të këtij fenomeni. Ato përfaqësojnë dhimbjen e përbashkët të njerëzimit, por edhe një mënyrë për të reflektuar mbi pasojat e dhunës dhe shkatërrimit.
Shkaku pse njerëzit ndihen të tërhequr nga këto vende është kompleks. Disa kërkojnë të kuptojnë historinë në mënyrë të drejtpërdrejtë, duke ndjerë atmosferën e një ngjarjeje që ka ndryshuar botën. Të tjerë kërkojnë përballje me të vërtetën, për të mos e harruar atë që njerëzimi është i aftë të bëjë kur humb ndjenjën e humanitetit. Ka edhe nga ata që kërkojnë emocione të forta, ndjesinë e frikës dhe të respektit që lind në vende ku jeta dhe vdekja janë takuar ballë për ballë.
Për disa kritikë, turizmi i errët ngre dilema etike. A është e drejtë të vizitosh një vend dhimbjeje me aparatin fotografik në dorë? A shndërrohet kujtimi në spektakël, apo është kjo një mënyrë për të ruajtur kujtesën kolektive? Përgjigjja varet nga qëllimi me të cilin udhëtojmë. Nëse vizita bëhet me respekt dhe reflektim, ajo mund të kthehet në një përvojë të thellë shpirtërore dhe edukative.
Në një epokë ku udhëtimet shpesh lidhen me luksin dhe arratisjen, turizmi i errët na kujton një dimension tjetër të njohjes: atë të përballjes me historinë dhe me vlerën e jetës. Sepse ndonjëherë, për të kuptuar dritën, duhet të shohim nga afër errësirën.
Photo by Kimsanxw: https://www.pexels.com/photo/group-in-front-of-building-15660573/
