Lëngu “detox” që ia vlen ta provosh në fundvit pas ushqimeve të rënda

Fundviti sjell shumë gëzim, por edhe shumë ushqime të rënda e të pasura. Biskota, pjata me djathëra e sallamra, darka të gjata festive: në moment duken kënaqësi e pastër, por pas disa ditësh “teprime”, trupi mund ta ndiejë ngarkesën.

Sipas specialistëve, kur periudhat e ngrënies së rënduar zgjasin, organi që e pëson i pari është mëlçia. E mbingarkuar nga karbohidratet, alkooli dhe yndyrnat, ajo e ka më të vështirë të kryejë ritmin e saj normal. Pasojat mund të shfaqen si tretje më e ngadaltë, fryrje dhe parehati në stomak, ndërsa lëkura mund të duket më e enjtur, më e zbehtë ose me shpërthime.

Kjo nuk do të thotë të heqësh dorë nga festat. Përkundrazi, ideja është balanca: ta kompensosh me ushqime që ndihmojnë tretjen, qetësojnë inflamacionin dhe e mbajnë organizmin “në shina”. Një mënyrë e thjeshtë për ta bërë këtë është një lëng i ngrohtë “detox”, një supë e lehtë që pihet si lëng ose konsumohet si vakt i butë.

Çfarë është “detox broth”

Në mjekësinë tradicionale kineze, lëngjet dhe çajrat përdoren prej mijëra vitesh për të forcuar organet, mbështetur tretjen dhe ushqyer energjinë jetike të trupit, të quajtur Qi. Brenda këtij koncepti, “detox broth” përshkruhet si një ritual i thjeshtë sezonal: një lëng i pasur me përbërës që synojnë të ndihmojnë sistemet e tretjes dhe proceset natyrore të eliminimit të mbetjeve.

Edhe nga këndvështrimi i nutricionit funksional, ideja është pragmatike: një lëng i mirë “detox” është një mënyrë e arritshme për të mbështetur organet dhe “rrugët” që punojnë çdo ditë për detoksifikimin, sidomos kur janë të ngarkuara nga stresi, ritmi dhe ushqimi i rëndë.

Çfarë e bën një lëng “detox” të mirë

Thelbi është të fokusohesh te përbërësit që njihen për mbështetje të tretjes, ulje të inflamacionit dhe ndihmë të butë për sistemin. Në përgjithësi, flitet për një kombinim bimësh dhe perimesh të pasura me minerale e antioksidantë, si dhe përbërësish që lidhen me mbështetjen e mëlçisë, veshkave dhe shëndetit të zorrëve.

Ja përbërësit kryesorë që përmenden shpesh në këtë lloj lëngu, me rolin e tyre të përgjithshëm:

Hudhra: njihet për veti antibakteriale dhe për mbështetje të sistemit imunitar
Xhenxhefili: i njohur për efekt anti inflamator dhe për ndihmë në qarkullim; shpesh përmendet edhe si “ngrohës” që nxit djersitjen dhe mbështet prodhimin e bilës
Shafrani i Indisë: përmendet si anti inflamator i fuqishëm dhe mbështetës i mëlçisë; disa kërkime paraprake e lidhin me procese që ndihmojnë eliminimin e disa elementeve të padëshiruara
Lakra: perime kryqëzore me përbërës sulfurikë që lidhen me fazat e detoksifikimit të mëlçisë; përmban edhe glutation, një antioksidant i rëndësishëm
Koriandër: përmendet për mbështetje të stabilitetit të sheqerit në gjak dhe menaxhim të peshës
Trumza: njihet për veti antibakteriale dhe antifungale, si dhe për ndihmë në pastrimin e mukusit
Bok choy: i pasur me komponime që lidhen me detoksin e mëlçisë; përmendet edhe për selen, që lidhet me mbështetjen e tiroides
Kopra: e njohur për qetësim të tretjes dhe kujdes të butë për mukozën
Rrepkë daikon: me shije të fortë, por shpesh përmendet si diuretik i natyrshëm që mbështet veshkat; lidhet edhe me mbështetje të mëlçisë në traditat e vjetra
Perime deti: të pasura me minerale; përmenden për komponime që lidhen me mbështetje të eliminimit të disa metaleve dhe toksinave
Kërpudha: përmbajnë antioksidantë dhe beta glukanë; për efekt më “terapeutik” përmenden shpesh reishi, shiitake, chaga ose maitake
Gjethe luleradhiqe: shtohen të freskëta në fund; shija e hidhur lidhet tradicionalisht me mbështetje të mëlçisë dhe tretjes
Limon: shtrydhet në fund për vitaminë C dhe mbështetje shtesë

Si përgatitet

Pasi t’i kesh mbledhur përbërësit, mjafton t’i presësh lehtë dhe t’i ziesh në ujë të freskët. Shumica e përbërësve mund të çohen në valë dhe më pas të lihen në zjarr të ulët për rreth 10 deri në 15 minuta.

Mund ta konsumosh si supë me gjithë përbërësit brenda, ose mund ta kullojnë dhe të pish vetëm lëngun si broth. Nëse e kullon, pjesën e mbetur të perimeve dhe bimëve mund ta përdorësh si bazë për një supë tjetër.

Si ta përshtasësh sipas stinës

Receta mund të ndryshojë sipas sezonit dhe nevojave të trupit. Në dimër, zakonisht preferohen erëzat “ngrohëse” dhe perimet e gatuara. Ndërsa në verë, qasja shpesh anon më shumë nga lëngjet e perimeve, filizat dhe mikrojeshillëqet, pra nga diçka më e lehtë dhe freskuese.

Kujdes i vogël, por i rëndësishëm

Termi “detox” shpesh përdoret gjerësisht. Trupi ka mekanizmat e vet natyrorë për eliminim, dhe një lëng i tillë nuk është “magji”, por një mënyrë e butë për të ndihmuar tretjen dhe për t’u ndier më lehtë pas teprimeve. Nëse ke probleme shëndetësore, sidomos me stomakun, mëlçinë, veshkat, tensionin, ose ndjek medikamente të caktuara, është e arsyeshme të këshillohesh me mjekun para se ta kthesh në rutinë të shpeshtë.

Në fund, “detox broth” është një ide e thjeshtë: një lëng i ngrohtë, i pasur me përbërës të zgjedhur, që të ndihmon të rikthesh ritmin pas ditëve të ngarkuara. Një reset i butë, pa ekstremizma.