Kreatina është bërë fiksim i të gjithëve, nga instruktorja e pilatesit te kunati që sapo ka nisur palestrën. Por ndryshe nga ç’jemi mësuar të mendojmë, ajo nuk është vetëm për bodybuilder-at apo ata që kalojnë jetën në gym.

Sipas nutricionistëve dhe dietologëve, kreatina mund të jetë e dobishme për këdo që:

-stërvitet rregullisht,
-dëshiron të mbështesë plakjen e shëndetshme,
-është i interesuar për funksion më të mirë fizik dhe mendor.

Çfarë është kreatina?
Kreatina është një përbërës natyral që gjendet në:

-muskujt tanë
-trurin tonë.

Trupi e prodhon vetë nga disa aminoacide, të cilat i marrim kryesisht nga ushqime shtazore si:

-mishi i kuq
-derri
-peshku
-në sasi më të vogla nga bulmeti dhe vezët.

Roli i saj kryesor është prodhimi i energjisë së shpejtë: ndihmon në rigjenerimin e ATP-së (valuta energjetike e trupit), sidomos në muskuj dhe tru. Prandaj ka ndikim te:

-forca dhe fuqia gjatë ushtrimeve
-qëndrueshmëria në stërvitje
-rikuperimi pas aktivitetit
-energjia e përgjithshme
-përqendrimi, humori dhe funksionet njohëse.

Kush përfiton më shumë nga kreatina?
Jo të gjithë kemi të njëjtat “rezerva” natyrale kreatine. Këtu hyjnë në lojë: mosha, mënyra e jetesës dhe dieta.

Nutricionistët veçojnë disa grupe që mund të përfitojnë veçanërisht:

-Persona që bëjnë stërvitje force rregullisht
Për shembull, ata që merren me pesha, HIIT, crossfit, sporte me sprint ose shpërthime force. Kreatina mund të ndihmojë në rritjen e fuqisë, performancës dhe rikuperimit.
-Gratë në perimenopauzë dhe menopauzë
Kjo kategori shpesh kërkon të ruajë masën muskulore dhe shëndetin e kockave. Kreatina, e kombinuar me stërvitje force, mund të ndihmojë në ruajtjen e muskujve dhe funksionit fizik ndërsa trupi ndryshon.
-Vegjetarianët dhe veganët
Duke qenë se kreatina gjendet kryesisht në mish dhe peshk, ata që ndjekin dieta bimore kanë zakonisht rezerva më të ulëta natyrale. Shtesat mund të ndihmojnë në mbushjen e këtij “boshllëku” dhe të mbështesin energjinë fizike e mendore.

Çfarë bën konkretisht kreatina në trup?
Dietologët e quajnë kreatinën një nga suplementet më të studiuara dhe më të sigurta kur përdoret siç duhet. Disa prej efekteve të saj të mundshme:

-rritje e forcës dhe fuqisë në stërvitje
-mbështetje për rritjen dhe ruajtjen e masës muskulore
-rikuperim më i mirë mes seancave të stërvitjes
-energji më e qëndrueshme gjatë aktivitetit fizik
-ndikim pozitiv i mundshëm mbi funksionin e trurit dhe humorin (hulumtimet po vazhdojnë).

A ka kreatinë “të veçantë” për gra?
Në thelb, kreatina është e njëjta, si për burra, ashtu edhe për gra. Nuk ka një formë speciale “pink” që bën mrekulli për femrat.

Por nutricionistët theksojnë se:

-gratë kanë shpesh më pak masë muskulore
-shpesh konsumojnë më pak mish se burrat
Prandaj, nivelet e tyre natyrale të kreatinës mund të jenë pak më të ulëta, gjë që bën që shtesa të ketë efekt më të theksuar te disa prej tyre, sidomos kur kombinohet me stërvitje të rregullt.

Kur ka kuptim të mendosh për një suplement kreatine?
Mund të jetë me vend të diskutohet me një mjek apo nutricionist nëse:

-stërvitesh rregullisht me pesha apo sport intensiv
-ndien lodhje të shpejtë dhe rikuperim të ngadaltë
-je në periudhë perimenopauze/menopauze dhe do të ruash forcën fizike
-ndjek një dietë kryesisht bimore
-je i/e interesuar për të mbështetur funksionin kognitiv e energjinë mendore.

Çelësi, sipas ekspertëve, nuk është “sekreti i markës”, por:

-forma e thjeshtë (zakonisht kreatinë monohidrate)
-cilësia dhe testimi i produktit
-dhe mbi të gjitha: përdorimi i rregullt, jo sporadik.

Po a duhet ta marr patjetër?
Jo. Kreatina nuk është e domosdoshme për të qenë i/e shëndetshëm.
Nëse ushqehesh mirë, fle mjaftueshëm, lëviz rregullisht dhe nuk ke objektiva specifike performance, mund të mos kesh nevojë fare për të.

Por nëse:

-ke objektiva seriozë në stërvitje,
-dëshiron të ruash masën muskulore me kalimin e viteve,
-ose je vegjetarian/vegan me lodhje të shpejtë në stërvitje,
atëherë mund të jetë një mjet i dobishëm shtesë gjithmonë si pjesë e një stili jetese të shëndetshëm, jo si zëvendësim i tij.