Sweden was one of the few European countries that did not impose a mandatory blockade due to the coronavirus. Her strategy for dealing with the blast has been hailed as a success by some and has been hailed as a failure by others. What is the truth?
While it is sometimes implied that Sweden did not have a deadlock, it actually did. It was simply mostly voluntary, with only a few legal measures such as banning gatherings of more than 50 people. "Voluntary restrictions work just like legal ones," said Anders Tegnell, Sweden's chief architect of the strategy.
This seems to be true, at least in Sweden. The measures worked almost as well, in encouraging people to change their behavior. Adam Sheridan at the University of Copenhagen in Denmark, for example, used data from a bank to compare spending patterns until April in Sweden and Denmark. Denmark imposed a mandatory blockade on March 11, one of the first in Europe.
Sheridan found that spending, which is an indicator of behavior as well as economic activity, fell almost as much in Sweden as in Denmark: 25 percent compared to 29 percent.
Similarly, data from the Citymapper phone app, which helps people plan their routes, suggest that trips to Stockholm fell to 40 percent of normal levels.
“Ky është një reduktim thelbësor”, thotë Martin McKee në London School of Hygiene & Tropical Medicine, ekipi i të cilit bëri analizën. Por kishte rënie edhe më të mëdha në qytete të tjera të mëdha evropiane me mbyllje të detyrueshme, në afro 20 përqind.
Pra, kishte një bllokim të konsiderueshëm vullnetar në Suedi, megjithatë nuk ishte aq efektiv në zvogëlimin e përhapjes së koronavirusit, si bllokimet e detyrueshme në Danimarkën dhe Norvegjinë fqinje. Rastet dhe vdekjet u rritën më shpejt në Suedi dhe rënia e tyre ka qenë më e avashtë.
Suedia kishte rreth 8340 raste të konfirmuara për milion njerëz deri në 17 gusht, krahasuar me 1815 në Norvegji dhe 2695 në Danimarkë. (Për Mbretërinë e Bashkuar, është 4690 dhe 16,320 për SHBA). Suedia ka pasur 57 vdekje për 100,000 njerëz, krahasuar me pesë në Norvegji dhe 11 në Danimarkë.
Analiza e Sheridan sugjeron që të rinjtë – shpenzimet e të cilëve kontribuojnë pak në ekonominë e përgjithshme – kishin më pak të ngjarë të ndryshonin sjelljen e tyre dhe mund të kenë dëmtuar izolimin vullnetar. Mes njerëzve të moshës midis 18 dhe 29, shpenzimet ranë shumë më pak në Suedi sesa në Danimarkë.
Tegnell, ndërkohë, thotë se niveli i lartë i vdekjeve në Suedi lidhej me dështimin për të parandaluar infeksionet në azile. Rastet tani janë përmirësuar, thotë ai. Gjysma e vdekjeve të Suedisë ishin në azile deri në mes të majit.
Po ekonomia? “Kjo nuk është bërë kurrë për të shpëtuar ekonominë. Eshtë bërë për të shpëtuar shëndetin publik”, thotë Tegnell. Kjo do të thotë shëndet publik në një kuptim të gjerë, shton ai, jo vetëm koronavirusin.
Thënë kjo, krahasimi i shpenzimeve të Sheridan sugjeron që ndikimi ekonomik u zvogëlua vetëm pak, duke mos vendosur një izolim të detyrueshëm më efektiv.
Për më tepër, të dhënat e fundit të nxjerra nga një bankë tjetër tregojnë se shpenzimet në Danimarkë janë rimëkëmbur më shpejt sesa në Suedi, thotë Sheridan.
Të tjerët kanë pohuar se Suedia pësoi më pak një rënie ekonomike në bazë të vlerësimeve fillestare të PBB-së për tremujorin e dytë të vitit 2020. Suedia ra me 8.6%, më pak se mesatarja e vlerësuar 11.9% në Bashkimin Evropian në tërësi.
Sidoqoftë, ata që parashtrojnë pretendime të tilla nuk arrijnë të tregojnë se disa vende që vendosën bllokime të detyrueshme dolën mirë ose më mirë. PBB ra me 8.4 për qind në Republikën Çeke, për shembull, dhe me vetëm 5.1 për qind në Lituani, më e ulta në BE.
What all scholars agree on is that it is not over yet. There may be second waves in Denmark and Norway that Sweden avoids because so many people there are already infected, although it is too fast to compare figures.
Achieving herd immunity was one of Tegnell's goals, but antibody observations suggest that only about 20% of people in Stockholm are infected, a figure similar to levels in London and New York. This is much less than the required level, of about 70%. / New Scientist - Bota.al
