Kur flitet për ushqim të shëndetshëm, ka një superushqim që nuk duhet të mungojë në listën tuaj. Është i lehtë për t’u gjetur, i lirë dhe jashtëzakonisht i dobishëm për trupin. Dhe më e mira, nuk ka nevojë as të gatuhet.
Ky ushqim është fara e linit. Sipas ekspertëve, ajo është një nga superushqimet më të fuqishme që na ofron natyra. “Këto fara të vogla janë heronjtë e panjohur të botës bimore,” shpjegon dietologia Jennifer Scheinman nga Timeline Nutrition. “Janë një fuqi ushqyese e vërtetë.”
Kjo nuk është aspak ekzagjerim. Studime të shumta kanë treguar se farat e linit përmirësojnë tretjen, shëndetin e zemrës, ulin rrezikun për disa lloje kanceresh, ndihmojnë në menaxhimin e peshës dhe rregullojnë sheqerin në gjak. Madje mund të lehtësojnë simptomat e menopauzës, si fryrja apo çrregullimet gastrointestinale. Përveç kësaj, së fundmi janë kthyer në trend për trajtime bukurie DIY, ku përdoren për lëkurën dhe flokët.
Çfarë janë farat e linit?
Farat e linit janë thjesht farat e bimës së lirit. Janë të vogla si fara susami dhe kanë ngjyrë kafe ose të artë. Njerëzit i kanë përdorur për mijëra vjet për vajin dhe fibrat e tyre, madje këmishët prej linoje janë bërë nga kërcelli i kësaj bime.
Sa fara liri duhet të konsumojmë në ditë?
Sipas dietologes Samantha Dieras, doza e rekomanduar është 1–2 lugë gjelle në ditë (rreth 14–28 gramë). Edhe vetëm një lugë në ditë është mjaftueshme për të përfituar maksimalisht. Por mos e teproni, sepse fibra e tepërt mund të shkaktojë fryrje apo shqetësime në stomak.
Kush nuk duhet t’i konsumojë?
Në përgjithësi, janë të sigurta. Por mund të ndikojnë tek ata që marrin hollues gjaku, ilaçe për diabetin apo tensionin e lartë, apo terapi hormonale. Konsultohuni me mjekun nëse jeni shtatzënë, ushqeni me gji apo vuani nga probleme të tilla si kanceri i gjirit apo obstruksione intestinale.
Përfitimet kryesore shëndetësore
1. Ulin kolesterolin
Farat përmbajnë një lloj të veçantë fibre të quajtur “gome mukoide” që, kur përzihet me ujë, krijon një masë xhelatinoze që ndihmon në uljen e kolesterolit dhe nxit ndjenjën e ngopjes.
2. Ulin rrezikun për sëmundje të zemrës
Falë omega-3-ve bimore, ndihmojnë në balancimin e yndyrnave në gjak dhe përmirësojnë funksionin e zemrës.
3. Ndihmojnë tretjen
Farat janë të pasura me fibër të patretshme që shton masën e jashtëqitjes dhe përshpejton lëvizjen në zorrë, duke ndihmuar në kapsllëk.
4. Përmirësojnë mikrobiomën e zorrëve
Fibra ushqen bakteret e mira, përmirëson ndjeshmërinë ndaj insulinës, redukton inflamacionin dhe mbështet sistemin imunitar.
5. Mund të ndihmojnë në menaxhimin e peshës
Një studim tregon se 30 gramë fara liri në ditë për 12 javë ndihmojnë në uljen e peshës për shkak të fibrës së lartë që jep ndjesinë e ngopjes.
6. Mund të reduktojnë rrezikun nga disa lloje kanceresh
Lignanët e pranishëm në farat e lirit kanë veti mbrojtëse ndaj kancerit të gjirit dhe zorres së trashë. Ndihmojnë gjithashtu në përmirësimin e funksioneve renale tek pacientët me lupus.
Si të konsumoni farat e lirit?
Mund t’i shtoni në smoothie, kos, tërshërë, brumëra apo si zëvendësues vegjetarian për vezët (1 lugë fara të bluara + 3 lugë ujë). Mund të përdoren edhe në vend të galetave në qofte apo burgerë vegjetarianë.
Kujdes: gjithmonë shoqërojini me shumë ujë, për të ndihmuar tretjen.
Përfitimet për lëkurën dhe flokët
Një studim tregoi se konsumimi i vajit të farës së lirit për 12 javë përmirësoi ndjeshëm butësinë, hidratimin dhe barrierën e lëkurës.
Sa për aplikimin direkt në lëkurë apo flokë, studimet janë të kufizuara, por disa prova tregojnë se omega-3 ndihmon në shërimin e plagëve, uljen e inflamacionit dhe rritjen e flokëve.