Disa ushqime, me të drejtë apo jo, kanë fituar një reputacion jo të mirë. Janë ato që shpesh i anashkalojmë në menu, nuk i vendosim në shportën e supermarketit dhe i renditim te lista e “jo të shëndetshme”. Por, kjo mund të jetë një padrejtësi. Studime të reja tregojnë se disa prej tyre, të njohura si “të këqija”, mund të jenë më të shëndetshme nga sa mendonim.

Kjo është një arsye më shumë për të mos i etiketuar ushqimet si “të mira” apo “të këqija”, sepse siç shpjegon Dr. Stephen Dahmer nga Andrew Weil Center for Integrative Medicine, “mohimi i rreptë i disa ushqimeve sjell ndjenja faji, që nuk kanë vend as në tryezë, as në pirun”.

Sipas tij, është më e shëndetshme të kemi një qasje të ekuilibruar dhe të përdorim arsyen. “Është më produktive të shohësh kontekstin e konsumimit të ushqimeve dhe balancën e dietës në tërësi. Fokusohuni te ushqimet e plota, sa më pak të përpunuara dhe dëgjoni sinjalet e trupit për urinë”, thotë ai.

Me këtë në mendje, ja disa nga ushqimet që mbase i keni hequr padrejtësisht nga dieta:

1. Patatet
Edhe pse njihen si karbohidrate të “zbrazëta”, patatet janë të pasura me vitaminë C, kalium, fibra dhe përbërës antioksidues si flavonoide, karotenoide dhe acide fenolike që ndihmojnë në mbrojtjen e zemrës dhe parandalimin e kancerit. Nëse konsumohen të ftohta pas gatimit (pasi janë lënë të qëndrojnë të paktën 12 orë), krijojnë niseshte rezistente, e mirë për zorrët dhe ndjeshmërinë ndaj insulinës. Ideal është të hahen me gjithë lëkurë.

2. Vezët
Vezët shpesh anashkalohen për shkak të kolesterolit, por studime të shumta tregojnë se kolesteroli në vezë nuk ndikon drejtpërdrejt në nivelet e kolesterolit në gjak. Janë burim i mirë proteinash, kolinës, biotinës dhe vitaminës A. Konsumimi në mënyrë të moderuar dhe përgatitja me zierje, pjekje apo vezë të rrahura (jo të skuqura), është më i këshillueshmi.

3. Kafeja
Kur nuk e teproni, kafeja është një aleate e vërtetë. E pasur me antioksidantë, ajo lidhet me uljen e rrezikut për sëmundje si Alzheimer, Parkinson, sëmundje të zemrës, diabet tip 2 dhe disa lloje kanceri. Katër filxhanë në ditë janë maksimumi i sigurt për shumicën.

4. Gjalpi
I kritikuar për yndyrën e lartë, por në fakt gjalpi përmban vitamina A dhe E, acide yndyrore të dobishme dhe acid butirik që ndihmon tretjen dhe mikrobiomën. Po ashtu, përmban CLA (acid linoleik i konjuguar), që rrit imunitetin dhe ka potencial antikancerogjen. Zgjidhni gjithmonë gjalpë të marrë nga lopë të ushqyera me bar.

5. Djathi
Përtej kalorive, djathi është burim i shkëlqyer i kalciumit, proteinave dhe vitaminës B12. Disa lloje djathrash të fermentuar përmbajnë edhe probiotikë që përmirësojnë shëndetin e zorrëve. Djathi i cilësisë së lartë dhe i konsumuar me masë mund të jetë pjesë e një diete të balancuar.

6. Qumështi i plotë
Në SHBA, konsumi i qumështit ka rënë 47% që nga viti 1975. Por qumështi i plotë lidhet me rrezik më të ulët për obezitet dhe diabet tip 2, sipas studimeve të fundit. Në sasi të vogla, mund të përmirësojë edhe shëndetin e zemrës. Përdorni versione sa më natyrale dhe me përpunim minimal.

7. Arrat
Arrat janë kalorike, por të pasura me yndyra të shëndetshme, proteina, fibra, vitamina dhe minerale. Konsumi i rregullt ndihmon në shëndetin e zemrës, kontrollin e sheqerit në gjak dhe menaxhimin e peshës. Një dorë e vogël në ditë është doza ideale. 

8. Çokollata e zezë
Jo, nuk është mëkat! Çokollata e zezë është e pasur me polifenole dhe antioksidantë që përmirësojnë funksionin e trurit, zemrës dhe sistemit imunitar. Por vetëm versionet me përqindje të lartë kakaoje (dark chocolate), pa sheqer të shtuar. Shmangni çokollatën e bardhë.

9. Peshku yndyror
Peshqit si salmoni dhe sardelja janë të pasur me yndyra omega-3, të cilat janë thelbësore për zemrën, trurin dhe mirëqenien e përgjithshme. Trupi nuk i prodhon vetë, prandaj duhet t’i marrim nga ushqimi. Për veganët, burime të tjera janë farat e linit, avokadoja dhe algat.

10. Kokoshkat
Kërkoni një snack të shëndetshëm? Zgjidhni kokoshkat e përgatitura me ajër (jo me vaj). Janë të pasura me fibra dhe një studim tregoi se konsumuesit e kokoshkave marrin 22% më shumë fibra se ata që nuk i konsumojnë. Mund t’i përmirësoni me maja ushqimore ose kolagjen me shije.

11. Frutat e thata
Jo të gjitha janë të barabarta. Shmangni ato të “kristalizuara” (të mbuluara me sheqer), por zgjidhni rrushin e thatë, fiqtë, hurmat dhe kajsitë për energji të shpejtë dhe hekur. Qershitë e zeza të thata janë të mira për gjumin.