Çfarë hamë ndikon drejtpërsëdrejti tek disponimi dhe rezerva e energjisë, sepse truri varet nga vitamina, minerale, yndyrna të shëndetshme dhe karbohidrate të qëndrueshme për të funksionuar mirë. Një dietë e balancuar që stabilizon sheqerin në gjak, furnizon përbërës për neurotransmetuesit (si serotoninën dhe dopaminën), dhe redukton inflamacionin bën që të ndihesh më mirë dhe më energjik, pa “rrëshqitje” të papritura.
Për fillim, karbohidratet komplekse si të gjelbra (që janë të plota) – të tilla si tërshëra, quinoa, oriz kafe dhe thekë – japin energji të qëndrueshme pa shpërthime sheqeri. Kur i kombinon me proteina të lehta (vezë, bishtajore, gjeldeti i pjekur), e ndihmon trupin të ruajë fokusin dhe të shmangë lodhjen e papritur. Arrat dhe farat (arrat, bajamet, farat e linit, chia) sjellin omega-3, magnez dhe triptofan, që mbështesin funksionin e trurit dhe disponimin. Frutat si manaferra, bananet dhe agrumet ofrojnë vitamina (sidomos C), antioksidantë dhe sheqer natyral për një “shtysë” të butë.
Perimet me gjethe të gjelbra (spinaqi, kale) janë të pasura me folate dhe magnez—elementë që ndihmojnë në rregullimin e energjisë dhe uljen e stresit—ndërsa peshku me yndyrë (salmon, sardina) jep EPA/DHA omega-3 që përforcojnë lidhjet neuronale dhe ndihmojnë në qetësim emocional. Yogurti natyral dhe ushqimet probiotike mbështesin aksin zorrë-trur, duke ndikuar pozitivisht në humor përmes ekuilibrit të mikrobiotës. Një copë e vogël çokollatë e errët (70%+) së bashku me një grusht arra mund të ngreje disponimin falë flavonoideve dhe efekteve të lehta stimuluese, pa e ekzagjeruar sheqerin.
Spice si shafrani, kanella dhe xhenxhefili kanë veti anti-inflamatore dhe ndihmojnë në stabilizimin e sheqerit në gjak, që përkthehet në energji më konstante. Dhe mos e nënvlerëso ujërat: hidrimi i mirë është bazë për sinjalizimin neuronal dhe ndjenjën e energjisë; zëvendëso pijet e ëmbla me ujë, ujë me limon ose çajra bimore të lehtë.
Një ditë tipike mund të duket kështu: mëngjes me tërshërë të ngrohtë të bërë me qumësht ose ujë, mbi të manaferra dhe arra të copëtuara; snack me kos natyral dhe banana; drekë me sallatë quinoa e plotë me spinaq, bizele, vaj ulliri dhe limon; snack pasdite me çokollatë të errët dhe një grusht farash; darkë me salmon të pjekur, perime të pjekura dhe oriz kafe. Në mbrëmje, një çaj xhenxhefili ose kamomil për qetësim.
Këshilla praktike: kombinoni karbohidratet me proteina për të shmangur “crash”-et, përdorni vitaminë C me burime hekuri (si spinaqi) për thithje më të mirë, kufizoni kafenë nëse ndjen nervozë dhe shmangni sheqernat e rafinuara që japin energji të shpejtë e pastaj bien fort. Duke ndërtuar zakone ushqimore si këto, truri dhe trupi punojnë në sinkron, dhe ndjenja e mirëqenies dhe energjisë bëhet më e qëndrueshme.
Photo Credits (Polina Tankilevitch):
https://www.pexels.com/photo/close-up-photo-of-dried-banana-3872425/
