Nga Prestigjozja Shtëpia e Ankandeve Christie’s
1. Artisti Fernando Botero ka pasur një fillim të vështirë në jetë
Botero lindi në vitin 1932 në Medellín, Kolumbi. E vendosur në një luginë të rrethuar nga vargmalet e Andeve, Medellín ishte atëherë një qytet relativisht i vogël dhe i izoluar. I ati, David, ishte një shitës udhëtar, i cili vdiq papritur në moshën 40-vjeçare, duke lënë Botero-n katërvjeçar, dy vëllezërit dhe nënën e tij, e cila punonte si rrobaqepëse, pa mjete të tjera jetese.
2. Botero ishte regjistruar për t’u trajnuar për ndeshje me dema
Ai filloi të vizatonte dhe pikturonte me bojëra uji që në moshë të vogël. Në vitin 1944, xhaxhai i tij, i cili luante një rol të rëndësishëm në familje pas vdekjes së babait, e regjistroi në një shkollë për trajnimin e matadorëve. Por shpejt u bë e qartë se Botero ishte më i interesuar për vizatimin e demave sesa për t’u ndeshur me ta. Veprat e tij të para – demat dhe matadorët me bojëra uji – u shitën nga një burrë që shiste bileta për ndeshjet me dema. Në vitin 1948, kur ishte 16 vjeç, iu botuan ilustrimet e para në një nga gazetat më të rëndësishme të Medellín-it. Tre vite më vonë, ai organizoi ekspozitën e tij të parë personale në Bogotá.
3. Studimi i mjeshtrave të vjetër ishte një zbulim për artin e Botero-s
Në moshën 20-vjeçare, pasi fitoi çmimin e dytë në Salón Nacional de Artistas në Bogotá, Botero bleu një biletë anijeje për në Evropë, duke udhëtuar me një grup artistësh të rinj. Gjatë një viti në Madrid, ai kalonte orë të tëra duke kopjuar veprat e mjeshtrave të vjetër në Muzeun Prado. Më pas, u zhvendos në Paris dhe më vonë në Firence për të studiuar mjeshtrit e Rilindjes Italiane. Për artistin, i cili deri atëherë e njihte artin evropian vetëm nga riprodhimet, kjo ishte një përvojë transformuese. Edhe pse ndoqi disa shkolla arti, Botero e konsideronte veten kryesisht autodidakt.
4. Çasti “eureka” i Botero-s erdhi me një mandolinë
Frymëzimi i tij i hershëm vinte nga Amerika Latine dhe Evropa. Muralistët meksikanë, si edhe Pablo Picasso dhe Juan Gris, ndezën shkëndijën krijuese të Botero-s. Në vitin 1956, duke jetuar në qytetin e Meksikës, ai pikturoi një mandolinë me një vrimë të vogël të pazakontë, gjë që i lejoi instrumentit të merrte papritur proporcione të ekzagjeruara. Kjo përvojë shënoi fillimin e eksplorimit të tij të përjetshëm me volumin.
5. Botero nuk pikturon “njerëz të shëndoshë” – ai pikturon volumin
I njohur për stilin e tij unik, Botero krijon figura dhe objekte të rrumbullakosura e monumentale, shpesh të shoqëruara me një tis satire të hollë. Duke manipuluar hapësirën dhe perspektivën, ai thekson madhështinë e figurave të tij, duke i paraqitur në ambiente që duken shumë të vogla për t’i përmbajtur. Sipas tij, nuk bëhet fjalë për “njerëz të shëndoshë”, por për “volumin” dhe “sensualitetin e formës”. Ai ka trajtuar këtë temë në subjekte të ndryshme: nga cirku dhe reinterpretimet e mjeshtrave të vjetër, te nudot, jeta urbane dhe familjare e Amerikës Latine, bordellot dhe portretet e figurave politike.
6. Botero ka koleksionuar dhe dhuruar me qindra vepra arti
Ndërmjet viteve 1990 dhe 2000, ai dhuroi mbi 300 vepra arti – të tijat dhe të mjeshtrave evropianë të shekujve XIX dhe XX – për Muzeun Antioquia në Medellín dhe për Banco de la República në Bogotá, i cili shërbeu si bazë për krijimin e Muzeut Botero.
7. Terroristët kanë hedhur në erë një nga skulpturat e Botero-s
Në vitin 1994, Botero u bë shënjestër e një tentative rrëmbimi. Në vitin 1995, një grup terroristësh vendosën një bombë nën skulpturën e tij Pájaro (“Zogu”), dhuruar qytetit të Medellín-it. Sulmi, që ndodhi gjatë një festivali muzikor, vrau 23 njerëz dhe plagosi mbi 200 të tjerë. Si përgjigje, Botero dhuroi skulpturën La Paloma de la Paz (“Pëllumbi i Paqes”), të cilën e vendosi pranë fragmenteve të mbetura të veprës së shkatërruar.
8. Arti i Botero-s ka ngarkesa politike
Edhe pse ai beson se “arti duhet të jetë një oaz, një vend strehimi nga vështirësitë e jetës”, disa vepra të tij janë thellësisht politike. Në fillim të viteve ’90, ai pikturoi një seri për dhunën e lidhur me drogën në Kolumbi, përfshirë veprën “Vdekja e Pablo Escobar”. Në vitin 2000, ai deklaroi: “Drama kolumbiane është kaq jashtë çdo proporcioni sa nuk mund ta injorojmë dhunën, qindra të shpërngulur e të vdekur, vargjet e arkivolave. Përkundër parimeve të mia, unë duhej ta pikturoja”. Më vonë, ai realizoi serinë “Abu Ghraib”, të frymëzuar nga raportet mbi torturat ndaj të burgosurve irakianë.
9. Skulpturat e Botero-s zbukurojnë hapësira publike në mbarë botën
Përveç skulpturave të shumta në Medellín, vepra monumentale të tij gjenden në Nju Jork, Paris, Barcelonë, Madrid, Jeruzalem, Bamberg (Gjermani) dhe Yerevan (Armeni). Një retrospektivë madhore që nisi në Pekin dhe udhëtoi në Shanghai dëshmon rëndësinë ndërkombëtare të krijimtarisë së tij.
10. Ai është i pandalshëm
Në të tetëdhjetat e tij, Botero – i martuar prej më shumë se 40 vitesh me skulptoren dhe dizenjuesen greke të bizhuterive Sophia Vari – vazhdon të punojë me energji të pashtershme. Kërkesa për veprat e tij mbetet e lartë, siç dëshmojnë çmimet e arritura në ankandet e Christie’s.
Burimi i artikullit:
https://www.christies.com/features/Fernando-Botero-7354-1.aspx
Photo Credit: julio donoso / Contributor
Source: Sygma