Një pjatë me makarona përpara, një partner, dhe perëndimi i diellit në orën 21:00. Tingëllon romantike, apo jo? Por indigjestioni që mund të vijë në mesnatë nuk është më pak i zakonshëm.

Studimet tregojnë se darkat e vona nuk janë më trend. Platforma online për rezervime në restorante, OpenTable, raportoi një rritje të ndjeshme të rezervimeve për orën 18:00 në Londër, kjo rritje është 11%. Madje, darkat që fillojnë që në orën 17:00 janë rritur për 10%. Një studim tjetër i vitit 2024 tregoi se Gen Z po udhëheq këtë tendencë të darkave të hershme.

Ndërsa arsyet janë të ndryshme nga oraret e punës tek udhëtimet apo programet sociale të ngjeshura kjo zgjedhje ka edhe një bazë shëndetësore. Linda Haden, specialist në analiza të industrisë së mikpritjes, tha për The Times:

“Të hani jashtë po bëhet një mënyrë për të socializuar pa komprometuar qëllimet shëndetësore. Po shohim më shumë smoothies dhe më pak kokteje në tavolinat e darkës.”
Gjenerata Z raportohet se konsumon më pak alkool dhe po pranon më shumë sobriety-n, ndaj darkat e hershme janë edhe më të lehta për organizmin. Një redaktore e Vogue tregon se darka e saj ideale është ora 17:30:

“Skorimi i gjumit dhe rrahjet e zemrës janë shumë më optimale kur ha darkë shumë herët ose e anashkaloj fare.”
Ky model i darkave të hershme është i ngjashëm me metodën 12:12 të fasteve, ku dritarja e ushqimit zgjat 12 orë, duke lejuar 12 orë agjërim.

Dr. Joseph Antoun, MD, PhD, shpjegon se Gen Z po ndiqet nga dy faktorë kryesorë: edukimi shëndetësor dhe ndryshimet e stilit të jetës.

“Kjo është gjenerata e parë që rritet duke ditur për biologjinë cirkadiane, shëndetin e zorrëve dhe mirëqenien metabolike. Ata e dinë se të hani vonë mund të prishë tretjen, të rrisë sheqerin në gjak, të dëmtojë gjumin dhe të ndikojë hormonet kyçe që rregullojnë energjinë, humorin, gjumin, lëkurën dhe shëndetin riprodhues.”
Gjithashtu, puna remote dhe hibride pas pandemisë ka bërë që ora e ushqimit të përputhet më shumë me pikat maksimale metabolike të trupit.

Si ndikon proteina dhe koha e darkës?
Dr. Antoun shpjegon se gjatë dy dekadave të para të jetës, proteina e lartë ndihmon rritjen dhe zhvillimin, por pas 18 vjetësh konsum i tepërt nga burimet shtazore mund të përshpejtojë plakjen. Për moshën 18–65 vjeç, rekomandohet 0.8–1.1 g proteinë për kilogram trup, me fokus tek burimet bimore.

Darkat e hershme, të balancuara dhe të pasura me proteina, mund të ndihmojnë në mirëmbajtjen e muskujve dhe të frenojnë rrugët e plakjes, përveç se përmirësojnë tretjen dhe ritmin cirkadian. Koha ideale e darkës sipas Dr. Antoun është 17:30–19:00, rreth 3–4 orë para gjumit.

Të hani herët, të hani ushqime bimore dhe të konsumoni proteina në kohë të përshtatshme është një mënyrë e thjeshtë, e lirë dhe efektive për të ngadalësuar plakjen biologjike dhe për të rritur shëndetin afatgjatë. Kjo tendencë po funksionon për Gen Z dhe Gen Alpha, të cilët parashikohet të jetojnë më gjatë dhe më shëndetshëm se gjeneratat e mëparshme.