Kur shija është çështje gjenesh, jo kapriçosh
A ju ka ndodhur ndonjëherë të mos e duroni dot shijen e brokolit, ndërsa të tjerët e adhurojnë? Shkenca ka një përgjigje interesante: shija e hidhur është e koduar në ADN-në tonë. Disa njerëz lindin me më shumë receptorë për “bitter”-in në gjuhë – dhe për ta, disa perime kanë shije shumë më të fortë dhe më të pakëndshme.
Gjenet që përcaktojnë shijen
Studimet tregojnë se variacione në një gjen të quajtur TAS2R38 ndikojnë në ndjeshmërinë ndaj shijes së hidhur. Ata që kanë versionin “të ndjeshëm” të këtij gjeni e perceptojnë brokolin, lakrën apo rrepat si tepër të hidhura. Ndërsa të tjerët, me më pak receptorë, i shijojnë si të buta dhe të ëmbla.
Kur biologjia takon kuzhinën
Pra, kur dikush thotë “s’e du dot brokolin”, ndoshta nuk është çështje humori – por gjenetike. Trupi i tyre reagon ndryshe ndaj përbërjeve bimore që përmbajnë substanca si glukozinolatet, të cilat lidhen me shijen e hidhur.
Shijet që na bëjnë unikë
Kjo tregon se çdo shije është një histori biologjike personale. Gjuha jonë është si një hartë gjenetike që përcakton çfarë na pëlqen dhe çfarë jo. Në fund, ushqimi është përvojë po aq mendore sa fizike – një mënyrë për të kuptuar trupin dhe origjinën tonë.
Në kuzhinë, si në jetë, s’ka shije universale.
Ajo që për dikë është e hidhur, për dikë tjetër është e shijshme – dhe kjo është bukuría e gjenetikës kulinare.
Photo by Alisha Mishra: https://www.pexels.com/photo/clear-glass-bottle-filled-with-broccoli-shake-1346347/
