Pse koha “ngadalësohet” në rrezik?
Shumë njerëz që kanë përjetuar situata të rrezikshme – aksidente, rënie apo momente frike ekstreme – tregojnë se koha dukej sikur zgjatej. Çdo sekondë ndjehej si një minutë. Shkencëtarët e shpjegojnë këtë me mënyrën se si truri ynë përpunon informacionin kur është nën stres. Në momente kërcënimi, sistemi limbik aktivizohet, rritet adrenalina dhe truri regjistron më shumë detaje për sekondë. Ky “mbingarkim informacioni” krijon iluzionin se koha ka kaluar më ngadalë.
Si emocionet ndryshojnë perceptimin e kohës
Perceptimi i kohës nuk është i njëjtë për të gjithë dhe as në çdo situatë.
Kur jemi të lumtur ose të angazhuar në diçka që duam, koha duket sikur “fluturon”.
Kur jemi të mërzitur, një orë e vetme mund të duket e pafundme.
Kur jemi të frikësuar ose nën presion, truri fokusohet intensivisht në momentin aktual, duke krijuar iluzionin e ngadalësimit të kohës.
Truri si “orë subjektive”
Ndryshe nga ora mekanike, truri nuk mat kohën në mënyrë të saktë, por në bazë të përjetimeve emocionale dhe nivelit të vëmendjes. Sa më shumë emocione dhe kujtime që gjenerojmë në një periudhë të shkurtër, aq më i gjatë na duket ai interval. Ky mekanizëm është arsyeja pse fëmijëria shpesh na duket e pafundme, ndërsa vitet e rritur kalojnë shumë më shpejt.
Iluzioni i kohës është një nga shembujt më magjepsës të ndërthurjes mes trurit dhe emocioneve. Në fund, koha që përjetojmë nuk është thjesht ajo e kalendarit apo e orës në mur, por një përzierje e ndjesive, kujtimeve dhe intensitetit emocional. Dhe ndoshta, kjo na mëson të vlerësojmë më shumë momentet e lumtura, sepse janë ato që koha duket se i shndërron në çaste të përjetshme.
Photo by cottonbro studio: https://www.pexels.com/photo/man-and-woman-holding-clear-drinking-glasses-5028425/
